Na skrzyżowaniu tych dróg spotykali się kupcy mówiący różnymi językami, budowniczowie, rzeźbiarze, malarze, złotnicy, pozostający na usługach kapituły kolegiackiej, biskupów, a także królewskich, przez te bramę przechodzili kanonicy, uczeni o humanistycznych poglądach, wykształceni na wyższych uczelniach. Sandomierz to miasto Mikołaja Gomółki i Marcina z Urzędowa. Miasto wspaniałych fresków powstałych z woli króla Władysława Jagiełły.
Kształtowanie życia religijnego, kulturalnego oraz możliwości ekonomiczne Sandomierza skutkowały przyjmowaniem różnych prądów kultury. Budowle kościelne i świeckie były przejawem wspaniałości miasta, rozsławiały znakomitość fundatora i właściciela. Kształtowanie życia religijnego, kulturalnego oraz możliwości ekonomiczne skutkowały przyjmowaniem różnych prądów kultury. Przestrzeń miejskiej religijności budowały kościoły: kościół św. Piotra i św. Pawła, Nawrócenia św. Pawła Apostoła, konwent dominikanów z siedzibami przy kościołach św. Jakuba i św. Marii Magdaleny, a także szpital prowadzony przez zakon duchaków. Na najważniejszą wśród świątyń Sandomierza wyrósł kościół Marii Panny. Wszystkie te świątynie wybudowane w średniowieczu, zyskiwały nowy blask w okresie Odrodzenia. Budowle kościelne i świeckie były przejawem wspaniałości miasta, rozsławiały znakomitość fundatora i właściciela, identyfikowanych często przez umieszczane na nich herby oraz inskrypcje.
Zamówienia realizowali budowniczowie, rzeźbiarze, malarze, złotnicy, pozostający na usługach kapituły kolegiackiej, biskupów, a także królewskich. Kolegiata stała się głównym ośrodkiem kultury duchowej, gromadząc kapłanów – uczonych o humanistycznych poglądach, wykładających na wyższych uczelniach, a także w szkołach parafialnych. Wielu z kanoników było wybitnymi dyplomatami i humanistami. wzorem dla uczniów byli mistrzowie-magistrzy, zdobywający ten tytuł na francuskich i włoskich akademiach.
