Święto zostało ustanowione w 1943 roku, aby upamiętnić rocznicę urodzin Valentina Haüya, francuskiego pedagoga i założyciela pierwszej szkoły dla niewidomych w Paryżu. Jego działalność położyła fundament pod rozwój edukacji osób z niepełnosprawnością wzroku i przyczyniła się do poprawy ich sytuacji życiowej.
Głównym celem obchodów jest zwrócenie uwagi na potrzeby osób niewidomych oraz promowanie ich aktywnego udziału w życiu społecznym, zawodowym i kulturalnym. Wskazuje się na znaczenie równego dostępu do edukacji, pracy i przestrzeni publicznej. Wiele osób niewidomych osiąga sukcesy w różnych dziedzinach, pokazując, że niepełnosprawność nie wyklucza możliwości realizacji ambicji i talentów.
W Polsce Międzynarodowy Dzień Niewidomych obchodzony jest od 1993 roku, decyzją IV Zgromadzenia Ogólnego Europejskiej Unii Niewidomych. W tym czasie organizowane są spotkania, wystawy, warsztaty i konferencje poświęcone tematyce niewidomych i słabowidzących. Służą one nie tylko edukacji, lecz także wymianie doświadczeń i budowaniu świadomości społecznej.
Symbolem osób niewidomych na całym świecie jest biała laska, która pozwala im bezpiecznie i samodzielnie poruszać się w przestrzeni publicznej. Innym dniem związanym z tematyką niepełnosprawności wzroku jest Międzynarodowy Dzień Białej Laski obchodzony 15 października. Szacuje się, że na świecie żyje około 37 milionów osób niewidomych i słabowidzących, z czego w Polsce około 100 tysięcy. Ponad 73 tysiące z nich należy do Polskiego Związku Niewidomych.
Badania nad funkcjonowaniem mózgu osób niewidomych wykazały jego dużą plastyczność. Brak wzroku często prowadzi do wyostrzenia innych zmysłów, takich jak słuch czy dotyk, co pomaga w codziennym funkcjonowaniu i adaptacji do życia bez widzenia.
Osoby niewidome wciąż napotykają liczne bariery – zarówno architektoniczne, jak i społeczne. Trudności w poruszaniu się, dostępie do edukacji czy rynku pracy wymagają nie tylko indywidualnej determinacji, ale też wsparcia ze strony rodziny, instytucji i organizacji. Jedną z nich jest World Blind Union, która działa na rzecz edukacji, szkoleń i równego traktowania osób z niepełnosprawnością wzroku.
Międzynarodowy Dzień Niewidomych to okazja, by zatrzymać się i zwrócić uwagę na problemy oraz potrzeby osób, które na co dzień zmagają się z ograniczeniami wzroku. To także przypomnienie, że dostępność i empatia w relacjach społecznych mają realne znaczenie dla jakości życia wielu ludzi.
